American Pitbull Terrier, nazywany potocznie pitbullem, i American Staffordshire Terrier, zwany amstaffem, to dwie różne rasy, ale dzielące wspólne rodowody i mocno do siebie podobne. W dalszej części artykułu dla ułatwienia będziemy nazywać je skróconymi nazwami: amstaff i pitbull.
Pasjonaci obydwu ras na pierwszy rzut oka widzą różnice w wyglądzie tych psów, jednak dla laika mogą wydawać się one takie same, tym bardziej że zarówno media brukowe, jak i pseudohodowle używają obu nazw wymiennie. Pitbull i amstaff różnią się, chociaż to rasy bardzo podobne i mające wspólne pochodzenie. Ich rozdział zawdzięczamy delegalizacji walk psów ponad 100 lat temu. Zobacz, czym różni się amstaff od pitbulla, zarówno jeśli chodzi o ich rejestrację, historię, wygląd, jak i charakter.
Amstaff i pitbull - rys historyczny i pochodzenie ras
Istnieją różne wersje dotyczące powstania obu ras. Z całą pewnością ich historia sięga ponad 150 lat. W przeszłości pitbulle przepływały Atlantyk wraz ze swoimi opiekunami i choć w Anglii zyskały uznanie jako psy użytkowe przy bydle, polowaniu na dziki i stróżowaniu, to w Stanach Zjednoczonych używane były do walk psów.
W 1835 roku w Anglii zakazano walk psów z bykami i niedźwiedziami, co otworzyło furtkę do walk psów przeciwko sobie. Wymagało to stworzenia ras bardziej zwinnych, dlatego też ówczesne buldogi krzyżowano z terierami. Uzyskano w ten sposób pitbulla - psa silnego, ale zwinnego i zaciętego w walce. Jednak American Kennel Club (AKC), największa w Stanach Zjednoczonych organizacja kynologiczna, nie chciała przykładać ręki do walk psów i w 1900 roku zakazała rejestracji pitbulli jako rasy.
Rozdział amstaffa od pitbulla
Pod koniec XIX wieku w Anglii psy w typie terriera bull rozeszły się w dwie strony. Z jednej linii powstały rasy istniejące obecnie: bulteriery, które przestały być używane do walk psów, oraz mniejsze Staffordshire Bull Terrier. Po wprowadzeniu ustawy delegalizującej walki psów w Wielkiej Brytanii w 1935 roku Kennel Club zarejestrował rasę Staffordshire Bull Terrier. Otworzyło to drogę również dla American Kennel Clubu (AKC) do uznania pewnego podzbioru pitbulli, których hodowcy obiecali nie hodować do walk psów. Tak powstała rasa American Staffordshire Bull Terrer, czyli amstaff.
W 1936 roku do AKC dołączyło pierwsze 50 amstaffów, czyli tak naprawdę pitbulli niehodowanych do walk, które okazały się większymi i masywniejszymi psami.
W 1970 roku AKC zamknęło wpisy, dlatego też nowe pitbulle nie mogły być już wprowadzane do ksiąg rodowodowych jako amstaffy. Nazwy tej można było używać jedynie do hodowli psów widniejących już w księgach rodowodowych. Dlatego mówi się, że każdy amstaff może być również pitbullem, ale nie każdy pitbull amstafem.
Rejestracja i związki kynologiczne dla amstaffów i pitbulli
American Staffordshire Bull Terrier, czyli amstaff, to pies zarejestrowany w Międzynarodowej Federacji Kynologicznej (FCI), American Kennel Club (AKC), brytyjskim Kennel Club (KC UK), Związku Kynologicznym w Polsce (ZKwP) oraz innych zrzeszonych z nimi związkach danych krajów. Pitbulle natomiast nie są nadal przez nie uznawane, mają za to swoje odrębne związki - na przykład w American Dog Breeders Association (ADBA).
Różnice w charakterze
Pasjonaci rasy określają amstaffa potocznie mianem wystawowej wersji, a pitbulla mianem wersji użytkowej. Amstaff dzięki hodowli na wygląd dostosowany pod ściśle określony wzorzec rasy w FCI czy AKC zatraca niektóre cechy użytkowe. Jest to pozytywny efekt hodowania tej rasy po delegalizacji walk psów. Brak im tzw. gameness, czyli chęci walki i rywalizacji, niepoddawania się nawet w obliczu bólu. Są łagodniejsze w stosunku do innych psów i rzadziej wykazują problemy z agresją wobec nich. Współczesne, użytkowe pitbulle nie są psami dla amatorów i początkujących, gdyż ich chęć rywalizacji i asocjalność względem innych psów może być trudna do kontrolowania na spacerach i w życiu codziennym, a niespożyta wręcz energia przyprawiać o problemy behawioralne.
Oczywiście istnieją amstaffy z gameness i pitbulle niemające tej cechy charakteru, wszystko jest kwestią osobniczą. Jednak dzięki temu, w którą stronę poszła hodowla obydwu tych ras, pewne cechy są silniejsze bądź słabsze. Psy przypominające te rasy, które przeznaczone są do adopcji, nie mają zwykle potwierdzonego pochodzenia, nie można więc stwierdzić, czy są amstaffem czy pitbullem, lub ile krwi danych osobników posiadają. Dlatego adoptując teriera typu bull najlepiej kierować się obserwacją ich charakteru przez wolontariuszy i fundacje.
Różnice w wyglądzie amstaffa i pitbulla
Amstaffy hodowane są według ściśle określonego wzorca wyglądu, dlatego są rasą dosyć wyrównaną. Mierzą 43-48 cm w kłębie i ważą 18-32 kg. Są od pitbulli masywniejsze, ale nie wyższe. Pitbulle zaś są psami szczupłymi, atletycznymi i wysokimi, niezwykle umięśnionymi i zwinnymi. Są również od amstaffów lżejsze, gdyż ważą 15-27 kg. Jako że hodowane są bardziej na charakter niż wygląd,są mniej ujednoliconą rasą.